Deprem Anında Mobil Şebeke Çökmesine Karşı Çözüm Önerileri
Türkiye, deprem kuşağında yer alan bir ülke olarak, afet anlarında iletişim altyapısında ciddi sorunlar yaşamaktadır. Özellikle depremler sırasında mobil şebeke hatlarımız çöküyor ve bu durum hem arama-kurtarma çalışmalarını hem de vatandaşların yakınlarıyla iletişim kurmasını zorlaştırıyor. Peki, Türkiye’de deprem anında mobil şebeke çökmesini önlemek için hangi çözümler uygulanabilir? İşte detaylar:
Mobil Baz İstasyonları (Cell-on-Wheels – COW)
Deprem sonrası iletişimi hızlıca tekrar kurabilmek için mobil baz istasyonları büyük önem taşıyor. Kamyon üzerine yerleştirilen bu taşınabilir baz istasyonları, jeneratör desteği ile birkaç saat içinde aktif hale gelebiliyor. AFAD ve telekom operatörleri, bu tip mobil çözümleri acil müdahale planlarına dahil etmeli.
Uydu Telefonu ve Uydu İnterneti Sistemleri
Geleneksel mobil şebekeler çöktüğünde, uydu telefonları ve uydu interneti (örneğin Starlink gibi sistemler) devreye girebilir. Belediyeler, hastaneler ve arama kurtarma ekipleri için uydu tabanlı iletişim kitlerinin hazır tutulması, afet anında iletişim kesintisinin önüne geçebilir.

Mesh Network (Örgü Ağlar) ile Alternatif İletişim
Deprem sırasında internet ve mobil şebeke hizmetleri devre dışı kalabilir. Bu gibi durumlar için, cihazların doğrudan birbirleriyle bağlantı kurduğu Mesh Network sistemleri kullanılabilir. Bluetooth veya Wi-Fi Direct tabanlı uygulamalar sayesinde, kısa mesafelerde mesajlaşmak mümkün olur. Türkiye’de bu konuda farkındalık artırılmalı ve gerekli teknolojiler desteklenmelidir.
Acil Durumda Öncelikli İletişim Protokolleri
Deprem anında şebekenin aşırı yüklenmesi sonucu çökmeler yaşanmaktadır. Bunun önüne geçmek için: Arama-kurtarma ve sağlık ekiplerine iletişim önceliği verilmelidir. Halkın sesli aramalar yerine sadece kısa mesaj (SMS) ve acil durum bildirimleri kullanması sağlanmalıdır. Bu tür önlemler, şebekenin tamamen çökmesini önleyebilir. (Bu duyuruyu Sayın Bakan Uraloğlu tepki alan bu uyarıyı yapmıştı.)
Yerel Acil Durum Radyo Sistemleri
Mobil şebeke olmasa bile iletişimi sağlamak için, yerel radyo sistemleri ve telsiz ağları devreye alınabilir. Okullar, camiler ve belediyeler gibi merkezlerde küçük çaplı iletişim merkezleri kurulmalıdır.
Şebeke Dayanıklılığının Artırılması
Baz istasyonlarının ve iletişim altyapısının depreme dayanıklı olması hayati öneme sahiptir. Ayrıca her baz istasyonunda: Deprem sonrası elektrik kesintilerine karşı jeneratör ve uzun ömürlü batarya sistemleri bulunmalıdır. Bu sistemlerin en az 72 saat kesintisiz çalışabilmesi sağlanmalıdır.
Depremde İletişim Hayat Kurtarır
Türkiye’de deprem anlarında yaşanan mobil şebeke sorunlarını aşmak için şimdiden ciddi adımlar atmak gerekiyor. Mobil baz istasyonları, uydu tabanlı çözümler, Mesh ağlar ve acil iletişim protokolleri gibi yöntemler, afet anında iletişimin devamlılığını sağlayabilir. Unutmayalım: İletişim hayattır.
Bu konuda ülkemizde atılan her adım, gelecekte olası büyük felaketlerde binlerce hayatın kurtulmasına yardımcı olabilir.